Doanh nghiệp Việt Nam từng bước tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

Thay vì hoàn toàn phụ thuộc vào các doanh nghiệp nước ngoài thì điều đáng mừng là hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam đã đủ năng lực tham gia được vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tham gia chuỗi cung ứng bằng năng lực và chất lượng sản phẩm

Công ty TNHH MTV Công nghệ cao Điện Quang là một trong những doanh nghiệp sản xuất ngành công nghiệp điện tử, gần đây đã thu hút được các doanh nghiệp FDI lớn tìm đến.

Ông Trần Bá Linh, Giám đốc sản xuất Công ty TNHH MTV Công nghệ cao Điện Quang chia sẻ, một số doanh nghiệp FDI đã tới công ty để đánh giá cũng như kiểm tra, kiểm soát chất lượng đạt chuẩn và bắt đầu đặt hàng, cũng cung cấp cho phía họ những chứng nhận để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Ngoài lĩnh vực sản xuất thì logistics cũng là lĩnh vực đầy tiềm năng để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng với các đối tác FDI

Khi các hiệp định thương mại tư do như Hiệp định EVFTA có hiệu lực đã tạo ra rất nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp logistics ở Việt Nam. Đặc biệt, cũng với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, Việt Nam được các doanh nghiệp của EU lựa chọn đầu tư, cũng là những co hội để các doanh nghiệp logistics Việt Nam có việc làm và doanh thu trong giai đoạn Covid-19. Bản thân các doanh nghiệp như Bee Logistics Group đi trước đón đầu, hợp tác làm thầu phụ cho họ, giúp tăng sự hiện diện các doanh nghiệp logistics Việt Nam với các doanh nghiệp của Châu Âu, ông Mai Trần Thuật, Giám đốc phụ trách Supply Chain Solutions, Bee Logistics Group, chia sẻ. Việc tham gia chuỗi cung ứng như vậy là một bước đi khôn ngoan của các doanh nghiệp nội địa trong bối cảnh nguồn vốn và năng lực của Việt Nam chưa đủ sức cạnh tranh với các doanh nghiệp FDI

Bên cạnh sự dịch chuyển chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia về Việt Nam thì có rất nhiều “ông lớn” trong ngành sản xuất, dịch vụ như Samsung, Panasonic, LG, Bosch, Marsk… đang tiếp tục tìm kiếm nhà cung cấp thiết bị phụ trợ tại Việt Nam. Đáng mừng hơn là các doanh nghiệp Việt Nam cũng đáp ứng được những tiêu chuẩn mà các “ông lớn” đề ra để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo đánh giá của Cục Công nghiệp, Bộ Công thương, riêng lĩnh vực công nghiệp Việt Nam chưa có doanh nghiệp đóng vai trò dẫn dắt mang tính lan tỏa trong ngành công nghiệp. Tuy nhiên, tính đến nay đã ghi nhận khoảng 30% doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tham gia vào chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu. Trong đó, ngành dệt may da giày: 64% doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ cung cấp cho thị trường trong nước (trong đó 3% cung cấp cho doanh nghiệp FDI), 9% xuất khẩu và 27% cung cấp cho cả hai thị trường; điện tử có 44% doanh nghiệp cung cấp cho thị trường trong nước (trong đó 22% cung cấp hoàn toàn cho FDI), 16% cung cấp cho thị trường xuất khẩu và 40% số doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ của ngành cung cấp cho cả thị trường trong nước và xuất khẩu…

Khắc phục hạn chế

Trong thời gian qua các doanh nghiệp đã phản ánh các tập đoàn sản xuất lớn của thế giới hoạt động tại Việt Nam đang đẩy mạnh việc tìm kiếm các nhà cung cấp tại chỗ để tăng tỷ lệ nội địa hóa. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp trong nước khả năng đáp ứng vẫn còn hạn chế bởi những yêu cầu tham gia vào chuỗi cung ứng của doanh nghiệp sản xuất đầu cuối rất khắt khe, đây cũng là vấn đề hiện nay của các doanh nghiệp.

Bà Phạm Thị Quỳnh Hương, Công ty Source Of ASIA, cho biết, nhà đầu tư nước ngoài yêu cầu cao về chất lượng và giá thành. Nếu giá thành của các doanh nghiệp không cạnh tranh được với các thị trường khác thì rất khó để tiến sâu vào chuỗi cung ứng. Ngoài ra, các nhà đầu tư nước ngoài đòi hỏi về các chứng chỉ mà các doanh nghiệp Việt Nam chưa chắc đáp ứng được ngay lập tức.

Nhận thấy những hạn chế đó, các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh đầu tư máy móc, quản trị cũng như cải tiến quy trình làm việc, nâng cao chất lượng sản phẩm, linh kiện. Tuy vậy quá trình này lại đang vấp phải không ít những khó khăn.

Ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội Cơ khí điện Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết, hiện nguồn lực của doanh nghiệp Việt Nam chưa lớn, mặc dù đã có một số doanh nghiệp mạnh dạng đầu tư song số lượng vẫn quá ít so với nhu cầu của nền kinh tế hiện nay. Do đó, nahf nước cần có những chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp.

Về phía doanh nghiệp, ông Trần Bá Linh kiến nghị, để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp đang tìm kiếm những cơ hội hợp tác với những doanh nghiệp nội địa nhằm mở rộng thêm nguồn cung ứng cũng như phụ liệu nhằm đảm bảo nguồn cung nguyên liệu không bị đứt gãy.

Về phía các cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Công thương đã và đang tích cực hợp tác với cơ quan Chính phủ các nước (Hàn Quốc, Nhật Bản, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Anh… ), các tổ chức quốc tế và một số tập đoàn đa quốc gia lớn (điển hình như Samsung) hợp tác triển khai các dự án hợp tác để cải tiến các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trong nước và nâng cao kết nối các doanh nghiệp nội địa với các chuỗi sản xuất toàn cầu.

Về dài hạn, hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp công nghiệp trong nước, đặc biệt là phát triển nguồn nhân lực công nghiệp và khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với thực tiễn, với nhu cầu của doanh nghiệp trong nước. Tăng cường liên kết giuawc các doanh nghiệp trong nước với khu vực FDI và thị trường toàn cầu và tận dụng tốt cơ hội từ các Hiệp định tự do thương mại, từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đưa doanh nghiệp công nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Nguồn: Nhandan.vn