Thành phố Hồ Chí Minh: Các khu chế xuất, khu công nghiệp thu hút hơn 12,3 tỷ USd vốn đầu tư

Tốc độ phát triển của các khu chế xuất, khu công nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã nhận được sự tin tưởng đầu tư của hàng nghìn công ty trong và ngoài nước.

Sáng ngày 27/10, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội nghị “Tổng kết 30 năm xây dựng và phát triển các khu chế xuất, khu công nghiệp TP.HCM” nhằm đánh giá kết quả hoạt động của các khu chế xuất, khu công nghiệp và đề ra phương hướng nhiệm vụ trong vài năm tới.

Dấu ấn 30 năm xây dựng và phát triển các khu chế xuất, khu công nghiệp

Trong giai đoạn đầu thực hiện chính sách đổi mới, mở cửa theo tinh thần Nghị Quyết Đại hội VI năm 1986 của Đảng, Chính phủ quyết định thí điểm mô hình kinh tế đẩy mạnh thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, nhằm góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Báo cáo tại buổi tổng kết, ông Hứa Quốc Hưng – Chủ tịch Hội đồng quản trị các khu chế xuất và khu công nghiệp TP. Hồ Chí Minh – cho biết: Với sự quyết tâm của Chính phủ, với sự nỗ lực của Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 25/11/1991 thành phố đã thành lập Khu chế xuất Tân Thuận, mô hình khu chế xuất đầu tiên của cả nước. Trong giai đoạn thí điểm kéo dài 4 năm từ 1992 đến 1996, Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã thành lập thêm hai khu chế xuất là Linh Trung 1 và khu chế xuất Linh Trung 2.

Từ thành công của mô hình Khu chế xuất Tân Thuận, vượt qua những khó khăn trong giai đoạn đầu, lần lượt phát triển các Khu chế xuất và khu công nghiệp của Thành phố Hồ Chí Minh và hầu hết các tỉnh thành của cả nước được thành lập. Sau 30 năm phát triển, TP.HCM hiện có 3 khu chế xuất và 14 khu công nghiệp với tổng diện tích hơn 3.800 ha, đạt 64% diện tích quy hoạch của 23 khu chế xuất và khu công nghiệp của TP.HCM, tỷ lệ lấp đầy đạt 77%.

“Các khu chế xuất, khu công nghiệp của thành phố cơ bản đặt ra yêu cầu về thu hút vốn đầu tư, phát triển sản xuất công nghiệp, tạo việc làm, nhập khẩu công nghệ và kinh nghiệm quản lý, nâng cao trình độ quản lý, nâng cao giá trị xuất khẩu. Đặc biệt, doanh nghiệp đã từng bước gia nhập mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước và góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội thành phố đang phát triển theo hướng chuyển đổi thành khu công nghiệp đô thị phát triển ”, ông Hứa Quốc khẳng định.

Đến tháng 9 năm 2022, các Khu chế xuất – Khu công nghiệp đã thu hút được 1.674 dự án đang hoạt động với tổng vốn đầu tư đăng ký là 12,33 tỷ USD, trong đó vốn đầu tư nước ngoài chiếm 45%. Bình quân mỗi năm, Khu chế xuất – Khu công nghiệp thu hút hơn 260 triệu USD vốn đầu tư nước ngoài, chiếm 58% vốn đầu tư nước ngoài của Thành phố Hồ Chí Minh trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp.

Đặc biệt, giá trị xuất khẩu bình quân hàng năm của các khu chế xuất-khu công nghiệp đạt 7 tỷ USD, chiếm hơn 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, bình quân hàng năm nộp ngân sách tỉnh trên 22.000 tỷ đồng, chiếm 6% thu ngân sách của thành phố (không kể dầu thô). Các Khu Chế xuất – Khu công nghiệp giải quyết việc làm cho trên 281.000 lao động, chiếm 6% lực lượng lao động của thành phố Hồ Chí Minh, chỉ có 18% việc làm thuộc lĩnh vực công nghiệp và xây dựng.

Theo các chuyên gia kinh tế và nhà quản lý, một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần thúc đẩy các khu chế xuất – khu công nghiệp của TP.HCM phát triển và cả nước là cơ chế quản lý “một cửa, tại chỗ”. Cơ chế này ra đời và đi vào hoạt động đầu tiên cùng với sự ra đời và phát triển của Khu chế xuất Tân Thuận.

Lần đầu tiên trong nước, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho cơ quan hành chính địa phương cụ thể là Ban Quản lý Khu chế xuất Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, chỉ đạo các bộ giao quyền cho ban xử lý các vấn đề phát sinh tại các khu chế xuất. Đã tạo bước đột phá trong việc thu hút đầu tư vào khu chế xuất, khu công nghiệp của Thành phố Hồ Chí Minh, cơ chế quản lý “một cửa, tại chỗ” đã được nhân rộng và vận dụng rộng rãi, trở thành nguyên tắc làm việc của Ban quản lý các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu kinh trong cả nước cho đến nay.

Cần chuyển đổi các khu chế xuất, khu công nghiệp theo hướng khu công nghiệp sinh thái, công nghệ cao

Sau 30 năm xây dựng và phát triển khu công nghiệp, khu chế xuất, thành phố đã đạt được những thành tựu nhất định. Từ mô hình ban đầu là ở Khu chế xuất Tân Thuận, đã hình thành và phát triển hệ thống các Khu chế xuất – Khu công nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, góp phần chuyển đổi diện tích đất canh tác kém phát triển thành các vùng sản xuất công nghiệp tập trung năng động, các khu đô thị mới phát triển, đời sống dân cư ngày càng nâng cao, sự phát triển kinh tế của Thành phố Hồ Chí Minh, góp phần phát triển kinh tế – xã hội thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Hứa Quốc Hưng cũng thừa nhận, chất lượng và hiệu quả thu hút đầu tư vào các khu chế xuất – khu công nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển theo chiều sâu. Đồng thời, chưa thu hút được nhiều dự án có vốn đầu tư lớn, công nghệ tiên tiến, hàm lượng chất xám, giá trị gia tăng cao, có tính lan tỏa. Nguyên nhân là do trong giai đoạn đầu phát triển, tiêu chí “lấp đầy” để giải quyết tình trạng thất nghiệp, tiếp cận công nghệ, nguồn vốn và kỹ năng quản lý từ nước ngoài nên không có sự lựa chọn dự án đầu tư.

Mặt khác, sức hút của khu chế xuất, khu công nghiệp TP. Hồ Chí Minh giảm về chính sách ưu đãi, cơ sở hạ tầng đồng bộ, giá cho thuê lại đất và nguồn nhân lực; Công tác cân đối và giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, thiếu quỹ đất lớn …

Ngoài ra, hiệu quả sử dụng đất chưa cao, việc đổi mới mô hình phát triển của khu chế xuất còn chậm, khu công nghiệp chủ yếu phát triển đa ngành, đa lĩnh vực, hạ tầng khu công nghiệp còn thiếu. không đồng bộ. Đặc biệt, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được nhu cầu chuyển dịch cơ cấu đầu tư.

Bên cạnh phát triển bền vững, nền kinh tế xanh và nền kinh tế tuần hoàn đang là xu hướng toàn cầu; Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng và quy mô lớn.

Khu Chế Xuất – Khu Công Nghiệp Tp.HCM Được thành lập từ đầu những năm 1990, đến nay TP.HCM đã hoạt động hơn một nửa thời gian 50 năm của dự án. Điều này dẫn đến Khu chế xuất, khu công nghiệp TP.HCM làm thế nào chúng ta có thể góp phần thúc đẩy công nghiệp hóa đô thị theo hướng hiện đại, thực hiện cải cách cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, góp phần phát triển các đô thị thành đô thị thông minh, thành phố dịch vụ và công nghiệp hiện đại vào năm 2030.

Nguồn: Baomoi